Türkiye Vatandaşı Olma Şartları

Günümüzde artık küreselleşen bir dünyanın varlığı sebebiyle eskiden adeta sonsuz büyüklükte gözüken dünyamız artık küresel bir köyü andırmaktadır. Dünyanın bir ucundan diğer ucuna bilginin akışı göz açıp kapama süresinde sağlanabilmektedir. Bu küreselleşmenin bilgi alanında getirdiği değişimdir. Küreselleşmenin bir diğer getirisi de eskiden kalın çizgilerle karşımızda duran ülke sınırlarını tamamen ortadan kaldırmasa da bir nebze olsun silikleştirmiştir. Bu durum da birçok insanın iş, eğitim, turizm gibi amaçlarla kendi ülkeleri dışındaki ülkelerde geçici ya da kalıcı bir şekilde yaşamalarına sebep olmuştur. Kısacası dünyanın artık küresel bir köy halini alması hukuk alanında vatandaş olma ve oturma izni kavramlarını karşımıza çıkarmıştır. Esasında bu kavramlar uzak geçmişte de hayatımızdaydı, ancak küreselleşmenin dozu arttıkça bu kavramların hayatımızdaki yeri git gide daha çok genişlemiş olup, 2014 ve 2015 yıllarında başlayıp günümüzde de devam eden ''göçmen krizi'' ile artık göz ardı edilemeyecek bir noktaya ulaşmıştır. Bu noktada birçok Avrupa ülkesi Türkiye ile ikili anlaşmalar yaparak Avrupa Birliği sınırları dahilindeki Suriyeli olsun Afgan olsun Iraklı olsun birçok mülteciyi Türkiye'den gelmiş kabul ederek Türkiye'ye iade etme kararı almış durumdalar. Geçmişte de az da olsa çeşitli ülkelerden gelen birçok insan Türkiye'de daha çok iş amacıyla oturma izni ya da vatandaşlık alıyordu, ancak bunların sayısı o kadar azdı ki Türkiye vatandaşı olma kavramı gündemde hiç yoktu. Ancak göçmen krizi ile birlikte ülkemize Suriye başta olmak üzere Irak, Afganistan gibi ülkelerden gelen birçok insan gerek kaçak durumuna düşmemek adına gerek sınır dışı edilme riskini bertaraf edebilmek adına gerekse sosyal bir güvenceye kavuşabilmek adına Türkiye vatandaşı olabilmenin yollarını aramaktadır. Türk vatandaşı olmanın avantajları bu şekilde sıralanabilir. Türk vatandaşı olma şartları 2013 yılında kapsamlı bir değişikliğe uğradı gibi çeşitli basın yayın organlarında çıkmış olan ve gerçeği yansıtmaktan uzak olan dedikoduları bir kenara bırakacak olursak, ben Türk vatandaşı olmak istiyorum diyen bir yabancının gözünden resmi prosedürleri incelemek uygun olacaktır. İşte bu noktada kafa karışıklığına sebep olan Türk vatandaşı olmak için nereye başvurulur, yabancılar nasıl Türk vatandaşı olur, Türkiye vatandaşlık şartları nelerdir gibi sorular kamuoyunu oldukça meşgul etmektedir. Öncelikle Türk vatandaşı olmak için nereye başvurulur sorusuna cevap vermek gerekirse Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı ülke vatandaşının ikamet ettiği Nüfus İşleri ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'ne başvuru yapması gerekmektedir. Ancak başvuru yapacak yabancı ülke vatandaşının ileriye dönük 6 aylık ikamet tezkeresi  olması gerekmektedir. İkamet tezkeresi ile ilgili bir başka dikkat edilmesi gereken husus ikamet tezkeresinin öğrenim amaçlı ya da turistik amaçlı olmaması gerektiğidir. Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı ülke vatandaşının nüfus işleri ve vatandaşlık Müdürlüğü'nün yanında Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şube'ye de müracaat etmesi gerekmektedir. Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şube'ye yapılacak müracaatın amacı Türk vatandaşı olmak isteyen yabancı ülke vatandaşının kesintisiz olarak kaç yıldır Türkiye'de ikamet ettiğinin belirlenerek kişiye bu hususta resmi bir belge verilmesidir. Türk vatandaşı olmak için nereye başvurulur sorusunu yanıtladıktan sonra kimler Türk vatandaşlığına geçebilir, yabancılar nasıl Türk vatandaşı olur, Türkiye vatandaşlık şartları nelerdir sorularını kısaca cevaplamak faydalı olacaktır. Öncelikle, bir Türk vatandaşıyla evli olan kadın olsun erkek olsun bir yabancı ülke vatandaşı, eğer evliliklerinde 3 yılı doldurmuş ise 3. yılın sonunda Nüfus müdürlüklerine başvuru yapmak suretiyle Türkiye vatandaşı olma talebinde bulunabilirler. Buradan hareketle, Türk vatandaşı olmak için evlilik kurumunu kullanan ve Türk vatandaşı olma kanunu suistimal eden insanların olabileceğini söylemek yanlış bir çıkarım olmayacaktır. Buna ek olarak, 5 yıl ya da daha uzun bir zamandır Türkiye'de ikamet eden yabancılar da Nüfus Müdürlükleri'ne başvuru yaparak Türk vatandaşı olmayı talep edebilirler. Burada dikkat edilmesi gereken birinci husus ileriye dönük ikamet tezkerelerinin olması, ikinci dikkat edilmesi gereken husus ise yurtdışındaki kalış sürelerinin, bir başka ifade ile Türkiye'de ikamet ettikleri süredeki kesintinin 6 ayı geçmemiş olmasıdır. Ayrıca bu kişilerin başvuru yapabilmesi için Yabancılar Şube'den 5 yıl ya da daha uzun süredir Türkiye'de ikamet ettiklerini belgelendirmeleri gerekmektedir. Gerekli belgelerin ve şartların sağlanması durumunda başvuru yapılan Vatandaşlık ve Nüfus İşleri Genel Müdürlüğü başvuruyu Bakanlar Kurulu'na da ileterek Bakanlar Kurulu ile beraber ortak karar verir.

Türk Vatandaşı Nasıl Olabilirim

            
               Şüphesiz ki Türkiye vatandaşı olmak için başvuru yapmak isteyen bir yabancı ülke vatandaşının kafasındaki en büyük soru işareti Türkiye vatandaşı olmak için gerekli belgeler nelerdir sorusudur. Bu sorunun cevabı Türk vatandaşlığı kanununda açık ve net bir biçimde ortaya konmuştur. Öncelikle kanunun 10. maddesi açık bir şekilde gereken belge ve şartların tamamının sağlanması halinde dahi başvuru yapan yabancı ülke vatandaşının başvurusunun kabul edilmeyebileceğini belirtmektedir. Kanunun 10. maddesi gereken şartların tümünü sağlamış yabancı ülke vatandaşının Türkiye vatandaşlığı talebinin kabul edilebileceğini ancak şartları sağlamanın vatandaşlık anlamına gelmeyeceğinin altını çizmektedir. Bu durumda Türk vatandaşlığı kanununda yer alan vatandaşlık başvurusu için aranan şartların neler olduğunu incelemek yerinde olacaktır. Buna göre Türkiye vatandaşı olmak isteyen yabancı ülke vatandaşının kendi ülkesinin kanunlarına göre ergin yaşta olması ve akıl sağlığının yerinde olması irade beyanının sağlıklı olabilmesi bakımından bir zorunluluktur. Kanuna göre bir başka zorunluluk ise kişinin kesintisiz olarak 5 yıl süreyle Türkiye'de yaşamış olmasıdır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus kişinin hiç yurt dışına çıkmamış olması değil Türkiye'de 5 yıl ya da daha uzun zamandır yaşamış olması ve bu süre zarfında 6 aydan uzun süre yurtdışında kalmamış olmasıdır. Bunun yanında, kişinin yazılı başvurusunu sözlü olarak ta teyit etmesi kanunun ön görmüş olduğu bir diğer koşuldur. Ayrıca, Türkiye vatandaşı olmayı talep eden kişinin genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığının bulunmaması da gerekmektedir. Bununla birlikte, adli sicil kaydının temiz olması da Türkiye vatandaşlığına geçme koşulları arasında yer almaktadır. Ayrıca yeteri kadar Türkçe konuşabilmek te kanunda yerine getirilmesi beklenen şartlar arasında yer alsa da uygulamada çok sıkı bir takibe tabi olmayan bir koşul olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında, Türkiye'de hayatını idame ettirebilecek bir gelire sahip olmak ta Türkiye vatandaşlığı için aranan şartlar arasında yer almaktadır. Ve son olarak, Türkiye vatandaşı olmak isteyen yabancı ülke vatandaşının milli güvenlik ve kamu düzeni açısından tehdit teşkil eden bir durumu olmaması da önemli şartlardan birisi olarak dikkat çekmektedir.

İstisnai Haller

            
             Bütün bu şartlara ek olarak Türkiye vatandaşlığının kazanılmasında istisnai haller de mevcut olup bu kişiler vatandaşlık kazanabilme sürecini daha kolay tamamlayabilmektedirler. Bu kişiler öncelikle göçmen olarak kabul edilen kişilerdir. Özellikle son 5 yılda ülkemize savaştan kaçarak sığınan sayıları milyonlarla ifade edilen Suriyeli göçmenlerin bir kısmı sığınmacı statüsünden vatandaşlık statüsüne geçmişlerdir. Bu geçiş sıradan prosedürlerin dışında Türk vatandaşlık kanunun ön gördüğü istisnai haller kapsamında yapılmıştır ki bu istisnai hal durumu vatandaşlığa geçişi daha kolay bir hale getirmektedir. Bunun yanında, vatandaşlığa alınması kamu yararı bakımından zaruri olan kişiler de standart prosedürün kurallarına takılmaksızın Türkiye vatandaşı olabilirler. Son olarak, Türkiye'ye bilim, teknoloji, spor, sanat, ekonomi gibi alanlarda fayda sağlamış ya da fayda sağlaması muhtemel kişiler de kanunda belirtilen istisnai haller kapsamında standart prosedürün kurallarına takılmaksızın Türkiye vatandaşı olabilirler.

Türk Vatandaşı ile Evlilik

            
             Öte yandan, Türk vatandaşlığı kazanmanın bir diğer yolu da evlenmektir. Ancak bir Türk vatandaşıyla evlenmek kişiyi doğrudan doğruya Türkiye vatandaşı yapmayacağı gibi Türk vatandaşlık kanunu evliliğe ek olarak başka şartlar da ön görmektedir. Bu şartlardan ilki aile birliği içerisinde yaşamak olup, bu koşul, formalite evlilikleri bir nebze de olsa engellemeyi amaçlamaktadır şeklinde yorumlanabilir. Ancak evlilik kurumundaki denetim mekanizması Batı ülkelerinde olduğu gibi sıkı bir yapıda işlememektedir. Bunun yanında, Türkiye vatandaşı olmayı talep eden kişinin aile birliğini bozacak ya da aile birliği kavramı ile bağdaşmayacak bir harekette bulunmamış olması da bir diğer şart olarak karşımıza çıkmaktadır. Ve son olarak, Türkiye vatandaşı olmak isteyen yabancı ülke vatandaşının milli güvenlik ve kamu düzeni açısından tehdit teşkil etmeyecek bir durumda olması gerekmektedir.

Türkiye Vatandaşı Olmak İçin Gerekli Belgeler

Başvuru Yoluyla Vatandaşlık

-İmzalı başvuru formu
-Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şube'den alınacak belge (İkamet süresini gösteren resmi belge)
-Kişiye ait pasaport (Vatandaşı olunan ülkeye ait pasaport)
-İleriye dönük ikamet tezkeresi
-Nüfus kayıt belgesi

Türk Vatandaşı ile Evlilik Yoluyla Vatandaşlık

-Evlenme cüzdanının noter tasdikli fotokopisi
-İleriye dönük olan, işlem görmüş ikamet tezkeresinin fotokopisi
-Adli sicil kaydı
-Evlendirme cüzdanının tercüme edilmiş hali (Evlilik yurtdışında yapılmış ise)