12 Mart 2016 Cumartesi
Türkiye'de Çalışma İzni Alma
Belki yeni bir hayata başlamak için belki geçmişe sünger çekip yepyeni bir sayfa açmak için belki daha çok gelir elde edebilmek için belki de savaştan kaçıp canını kurtarmak için birçok insan doğup büyüdükleri ülkeleri geride bırakarak başka bir ülkede yepyeni bir hayata yelken açıyor. Bu durum da beraberinde birçok sorunu getiriyor. Bu sorunların başında da oturma izni almak vatandaşlık almak ve çalışma izni almak geliyor. Özellikle Türkiye'ye çalışma amacıyla gelen hemen hemen herkesin kafasındaki en önemli sorular yabancılar için çalışma izni nasıl çıkarılır, yabancıların Türkiye'de çalışma izni nereden alınır çalışma izni başvuru dilekçesi nasıl hazırlanır çalışma izni şartları nelerdir şeklindedir. Bu soruları göz önünde bulundurarak çalışma izni alma şartları 2016 yılında değiştirildi şeklinde çeşitli basın yayın organlarında yer alan dedikoduları bir kenara bırakacak olursak bu sorulara adım adım cevap vermek yerinde olacaktır.
Öncelikle, çalışma izni almak isteyen yabancı ülke vatandaşlarının yapması gereken ilk işlem başvuru yapmaktır. Bu başvuru işlemi Türkiye'den yapılabileceği gibi yurt dışından da yapılabilmektedir. Başvuru yapabilmek için çalışma izni almak isteyen yabancı ülke vatandaşının ikamet ettiği ülkede bulunan herhangi bir Türkiye Cumhuriyeti temsilciliğine Türkiye'de iş yapacağına dair bir belge olarak iş sözleşmesi, atama belgesi ya da iş ortaklığı sözleşmesi ile birlikte müracaat etmesi gerekmektedir. Sonrasında, Türkiye'de çalışma izni alma amacıyla yapılan bu başvurunun geçerli olabilmesi için Türkiye'deki işverenin ya da iş ortağının başvuru tarihinden itibaren 10 iş günü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na fiziksel ya da elektronik posta göndermek suretiyle başvuru yapması ve gerekli belgeleri sunması gerekmektedir. Bu şekilde başvuru yapmış ve başvurusu kabul edilen yabancı ülke vatandaşının en geç 90 gün içinde Türkiye'ye giriş yapması zorunludur. Aksi takdirde başvuru geçersiz sayılmaktadır. Peki çalışma izni alma süresi nedir çalışma izni almak ne kadar sürer? Öncelikle bakanlık başvuru tarihinden itibaren 30 gün içinde başvurunun kabul edilip edilmediğini taraflara yani işverene ve yabancı ülke vatandaşına bildirir. Yani çalışma izni alma başvurusu 30 gün içinde sonuçlanmış olur.
Türkiye'de çalışma izni alma konusunda bazı yabancılar avantajlı konumdadır. Bu avantajlar Türkiye'nin diğer ülkelerle yapmış olduğu ikili anlaşmalardan kaynaklanabileceği gibi yabancıların Türkiye'de kazanmış oldukları haklardan da kaynaklanabilmektedir. Örneğin başvuru yapılan tarihten itibaren en az 6 ay oturma izni hakkı elde etmiş olan yabancılar, yabancıların varsa iş ortakları ya da yabancıların işverenleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na müracaat etmek suretiyle çalışma izni talep edebilirler. Buradan hareketle, oturma izni olan yabancıların belli şartlar çerçevesinde Türkiye'de oturma izni alma hususunda avantajlı oldukları söylenebilir.
Türkiye'de çalışma izni için başvuru yapan yabancı ülke vatandaşlarının başvuru yapabilmek için bazı belgelere sahip olmaları gerekmektedir. Peki çalışma izni için gerekli belgeler nelerdir? İlk olarak, Türkiye'den yapılacak başvurular için başvuru tarihinden itibaren en az 6 aylık bir süre için geçerli oturma izni örneği Türkiye'de çalışma izni talep eden yabancı ülke vatandaşının sahip olması gereken belgelerden bir tanesidir. Bu belge elektronik başvuru sırasında internet üzerinden tarayıcı vasıtasıyla gönderilecek bir evrak olma özelliği taşımaktadır. Buna ek olarak, Türkiye'de çalışma izni talebiyle başvuru yapacak olan yabancı ülke vatandaşının oturma izni olmaması durumunda ikamet ettiği Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine Türkiye'de çalışacağı iş yeri ile olan iş sözleşmesi ya da bu sözleşmeyi ispat eden bir belgeyi sunması gerekmektedir. Türkiye'de oturma izni olan yabancı ülke vatandaşları söz konusu başvuruyu doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na yapabilmektedirler. Bunun yanında, başvuru esnasında yabancının pasaportu da gerekmektedir. Pasaportun bazı özel durumlarda yeminli tercüman tarafından çevirisi de talep edilebilmektedir. Örneğin pasaportun üzerindeki yazıların Latin Harfleri ile yazılmamış olduğu durumlarda pasaporta ek olarak pasaport üzerindeki yazıların yeminli tercüman tarafından çevirisi talep edilebilmektedir. Ayrıca yabancı ülke vatandaşının Türkiye'de çalışacağı iş koluna yönelik kendi ülkesinde almış olduğu diplomanın yeminli tercüman tarafından Türkçe'ye tercümesi de talep edilmektedir. Diplomayı ispata yönelik talep edilen bu belgede elektronik başvuru sırasında internet vasıtasıyla gönderilmesi gereken belgeler arasında yer almaktadır.
Çalışma izni talep eden bir yabancıyı istihdam edebilmek amacıyla başvuru yapabilmek için bir takım belgelere ihtiyaç vardır. Öncelikle, ıslak imzalı başvuru dilekçesi çalışma izni için gerekli evrakların başında gelmektedir. Bunun yanında, ıslak imzalı yabancı personel başvuru formu da çalışma izni için gerekli belgeler arasında yer almaktadır ki bu belgede başvuru yapan yabancının varsa yabancının iş ortağının ya da işvereninin ıslak imzası olmaması durumunda başvuru işlemi doğrudan geçersiz sayılır. Buna ek olarak, yabancının işe gireceği kuruluşun kurumsal yapısını ve bazı gelir bilgilerini gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi de çalışma izni için gerekli belgeler arasında gösterilebilir. Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi başvuru esnasında internet üzerinden gönderilecek bir belgedir. Bunun yanında, çalışma izni talep eden yabancı ülke vatandaşının çalışmak istediği kurumun mali tablosunu gösteren son yıla ait kar-zarar bilançosu da çalışma izni için gerekli evraklar arasındadır. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, bu kar-zarar bilançosunun vergi dairesi veya yeminli bir mali müşavir tarafından onaylı olması gerektiğidir. Ayrıca, yabancının çalışmak istediği kurumu temsil eden kişinin o kurumda çalıştığını ispatlayan belge ya da noter onaylı vekaletname de kurumun başvuru esnasında sunması gereken bir diğer gerekli belge olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, bazı spesifik alanlarda istihdam edilmek istenen yabancılar için (mimarlık, müteahhitlik, danışmanlık, mühendislik gibi) aynı kurumun aynı alanlarda bir Türk vatandaşını da istihdam ettiğini belgeleyen ücret bordrosu da elektronik başvuru esnasında kurum tarafından internet vasıtasıyla gönderilmesi gereken evraklardan bir tanesidir.
Çalışma izni belli bir süre için verilir ve bu süre dolduktan sonra yabancı ülke vatandaşı Türkiye'de çalışmaya devam etmek istiyorsa çalışma iznini uzatması gerekir. Bu durumda yabancı ülke vatandaşının ya da işvereninin doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na başvuru yapması gerekmektedir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus yabancı çalışma izni uzatma başvurularının sadece elektronik ortamda yapılabilir olmasıdır. Yani Türkiye'de çalışmaya devam etmek isteyen yabancı ülke vatandaşının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na online başvuru yapması gerekmektedir. Buna ek olarak, yabancı ülke vatandaşının çalışma iznini uzatma başvurusunu çalışma izninin bitiminden geriye doğru 2 ay içinde yapması gerekmektedir. Pratikte, çalışma izninin bitiminden 15 gün içinde yapılan başvurular işleme alınmaktadır. Bu süreden sonra yapılan başvurular ise ilk defa çalışma izni için başvuru yapan yabancı ülke vatandaşlarına uygulanan standart prosedüre tabi olur ki bu durum da Türkiye'de daha önce çalışma hakkı elde etmiş olan yabancı ülke vatandaşının sahip olduğu avantajı kullanamayacağı anlamını taşımaktadır. Buradan hareketle, başvurunun zamanında yapılması çok önemlidir denilebilir. Tabi ki bu başvurunun yapılabilmesi için hem yabancı ülke vatandaşının hem de Türkiye'deki işvereninin bir takım belgeler sunması gerekmektedir. Peki yabancı çalışma izni uzatma gerekli belgeler nelerdir?
Öncelikle yabancı personel çalıştıran bir kurumun yabancı personelinin çalışma iznini uzatabilmek için çalışma iznini uzatmaya dönük irade beyanını bildiren bir başvuru dilekçesi gerekmektedir. Bu dilekçe de diğer bazı belgeler gibi ıslak imzalı olmak zorundadır. Bunun yanında, ıslak imzalı yabancı personel başvuru formu da yabancı çalışma izni uzatma gerekli evraklar arasındadır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus ıslak imzasız olan başvuru formlarının işleme alınmayacağıdır. Ayrıca kurumun başvuru için sahip olması gereken bir diğer önemli belge ise kurumsal yapıda değişiklik olması halinde kuruma ait en son finansal ve kurumsal yapıyı gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, çalışma iznini uzatmak isteyen yabancı ülke vatandaşının Sosyal Güvenlik Kurumu sigortalı sicil numarası ve kurumun Sosyal Güvenlik Kurumu sicil numarası da çalışma izni uzatma için gerekli belgeler arasındadır. Kuruma ait Sosyal Güvenlik sicil numarasının talep edilmesinin sebebi kurumun çalıştırdığı yabancı ülke vatandaşına karşı olan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğinin anlaşılabilmesi olarak gösterilebilir. Söz konusu bilgiler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından internet ortamındaki veri tabanı üzerinden kontrol edilecektir. Ve son olarak, yabancı ülke vatandaşını çalıştırmaya devam etmek isteyen kurumu temsil eden kişiye ait vekaletname ya da kişinin o kurumda çalıştığını gösteren bir belge de kurumun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na sunması gereken belgeler arasında yer almaktadır.
Şüphesiz daha önce çalışma izni almış olan bir yabancı ülke vatandaşının durumu Türkiye'de ilk defa çalışma izni alacak bir yabancı ülke vatandaşının durumundan daha avantajlıdır. Bu durum hem başvuru sürecinde hem bürokratik işlemlerin ilerleme düzeyinde hem de gerekli belgelerin toplanabilmesi noktasında geçerlidir. Bu noktada mühim olan daha önce Türkiye'de çalışma izni hakkını kazanan yabancı ülke vatandaşının belirtilen süreyi aşmadan, yabancı çalışma izni uzatma belgeleri ile beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na başvuru yapmasıdır. Esasında, yabancı çalışma izni uzatma belgeleri ile yabancı işçi çalışma izni için gerekli evraklar çok büyük bir farklılık göstermemektedir. Ancak gerek ufak farklılıkların gözden kaçırılmaması adına gerekse yabancı çalışma izni uzatma belgeleri nelerdir sorusunu daha detaylı cevaplandırabilmek adına söz konusu belgelerin teker teker üzerinde durmak son derece faydalı olacaktır.
Her şeyden önce Türkiye'de çalışmaya devam etmek isteyen yabancı ülke vatandaşının pasaportu bu işlemin yapılabilmesi adına olmazsa olmazdır. Bu işlemde kimlik olarak kullanılacak olan pasaportun bazı durumlarda yeminli tercüman tarafından çevirisi de talep edilebilmektedir. Bunun en yaygın örneği hiç şüphesiz pasaportun üzerinde Latin Alfabesi ile yazılmamış yazılar bulunması durumudur. Pasaporta ek olarak, başvuru esnasında elektronik olarak taratılıp internet üzerinden gönderilecek olan önceki çalışma izni belgesi ve üst yazısı da yabancı çalışma izni uzatma belgeleri arasında yer almaktadır. Bunun yanında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yabancı ülke vatandaşına verilmiş olan çalışma izni sürelerini belirten oturma izni de yabancı izni uzatma belgeleri arasındadır ki bu belge de elektronik başvuru sırasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir. Ve son olarak, Türkiye'de çalışma iznini uzatmak isteyen yabancı ülke vatandaşı mimarlık, mühendislik gibi iş kollarında çalışıyorsa mesleğine ait meslek odasının geçici üyeliğini ispatlayan belgeyi de başvuru esnasında sunması gerekmektedir.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder