Yeni Danıştay Kanunu

Son günlerde gündemden düşmeyen ve hakkında birçok spekülasyon yapılan yeni Danıştay kanunu meclisten geçerek yasalaştı. Peki yasalaşan yeni Danıştay kanun tasarısı neleri kapsıyor? Öncelikle yüksek yargıyı yeniden şekillendirmesi beklenen yeni Danıştay kanunu hakkında gerek yazılı ve görsel medyada gerek toplumda sorulan soruların neler olduğunu inceleyelim. Bu soruların başlıcaları Danıştay kanun tasarısı neleri kapsıyor, yeni Danıştay kanunu hangi değişiklikleri getirecek, Danıştay Kanunu 2015 yılından farklı olarak neler getirecek, Danıştay kanunu 24. madde özelinde yapılması beklenen değişiklikler nelerdir, Danıştay kanunu değişikliği ile yüksek yargıda neler değişecek, Danıştay kanunu 2014 yılında neden değiştirilmedi, yeni Danıştay kanunu değişikliği mevcut Danıştay üyelerini nasıl etkileyecek, Danıştay kanunu son hali itibariyle hangi değişiklikleri ön görüyor, 4 yıl şartı değişti mi, Danıştay'da kaç daire vardır, Danıştay'daki daire sayısı değişti mi, Yargıtay'da kaç daire vardır, Yargıtay'ın daire sayısı değişti mi, şeklindedir. Yeni Danıştay Kanunu ile gelen değişiklikleri ve bu kanun tasarısının amacını bu sorular ışığında yanıtlamak oldukça faydalı olacaktır.

Yeni Danıştay Kanun Tasarısı Neleri Kapsıyor?

Öncelikle, yeni Danıştay kanun tasarısı neleri kapsıyor sorusuna verilecek ilk cevap şu şekilde olacaktır: Yasalaşan yeni Danıştay kanun tasarısı ile beraber mevcut birçok Danıştay üyelerinin üyelikleri sona erecek. Bu uygulamanın dışında kalan Danıştay üyeleri ise Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Danıştay Başkanvekili ve Danıştay Daire Başkanı olarak sıralanabilir. Başka bir deyişle, Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Danıştay Başkanvekili ve Danıştay Daire Başkanı dışındaki tüm mevcut Danıştay üyelerinin üyelikleri bitecek. Buna ek olarak, Yeni Danıştay Kanununa göre üyelikleri sona eren üyelerden HSYK tarafından seçilmiş olanların yerine HSYK tarafından, Cumhurbaşkanı tarafından seçilmiş üyelerin yerine Cumhurbaşkanı tarafından kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 gün içinde yeni atamalar yapılacak. Bununla beraber, Danıştay'ın yeni yapılanması çerçevesinde Danıştay'ın kadro sayısı üyelikleri devam eden üyelerle birlikte 116 olacak. Bunun yanında, Danıştay üyeliğine seçilemeyenler 5 gün içinde talepte bulunmaları halinde HSYK tarafından ilgili bir göreve atanabilecek. Talepte bulunmadıkları takdirde ise başbakanlık vasıtasıyla başka görevlere atanabilecek. Bununla beraber, seçilen her üye, tekrar seçilmiş olsalar bile önümüzdeki 12 yıl boyunca görev yapacaklar. Ayrıca, yeni Danıştay Kanunu ile öngörülen bir başka altı çizilmesi gereken nokta ise seçilen bir üyenin bir daha seçilemeyecek olmasıdır. Yeni Danıştay kanun tasarısı neleri kapsıyor, Yeni Danıştay Kanunu hangi değişiklikleri getirecek, Danıştay Kanunu değişikliği ile yüksek yargıda neler değişecek, Danıştay kanunu son hali itibariyle hangi değişiklikleri ön görüyor sorularını yanıtladıktan sonra bir başka merak edilen soru olarak karşımıza çıkan 4 yıl şartı değişti mi sorusunu cevaplamak oldukça uygun olacaktır.

4 Yıl Şartı Değişti Mi?

4 yıl şartı değişti mi sorusuna cevap vermeden önce kısaca Yeni Danıştay Kanun tasarısı öncesindeki Danıştay yapılanmasından kısaca bahsetmek isabetli olacaktır. Bilindiği gibi Danıştay Başkanı ve Danıştay Başsavcısı seçilebilmek için 4 yıl Danıştay üyeliği yapmış olma şartı aranıyordu. Yeni Danıştay Kanunu ile birlikte bahsi geçen 4 yıllık şart yerini 6 yıllık şarta bırakmıştır. Bir başka ifadeyle, bundan böyle Danıştay Başkanı ya da Danıştay Başsavcısı olabilmek için 6 yıl boyunca Danıştay üyeliği yapmış olmak şarttır. Yeni Danıştay Kanunu ile ilgili olarak 4 yıl şartı değişti mi sorusunu yanıtladıktan sonra Danıştay'da kaç daire vardır ve Danıştay'daki daire sayısı değişti mi şeklindeki soruları cevaplamak oldukça faydalı olacaktır.

Danıştay'da Kaç Daire Vardır?

İlk olarak, Danıştay'da kaç daire vardır sorusuna cevap verebilmek adına Danıştay'ın Yeni Danıştay Kanunu öncesindeki yapılanmasını hatırlatmak isabetli olacaktır. Bilindiği üzere, Yeni Danıştay Kanunu öncesinde Danıştay'da 17 daire vardı. Ancak, Yeni Danıştay Kanunu ile birlikte gelen bir başka değişikliğin sonucu olarak Danıştay'da yer alan 17 daire 10 daireye düşürülmüştür. Başka bir deyişle Yeni Danıştay Kanunu ile birlikte bundan böyle Danıştay'ın 10 dairesi bulunmaktadır. Danıştay'da kaç daire vardır, Danıştay'daki daire sayısı değişti mi sorularını cevapladıktan sonra bir başka merak edilen soru olan Danıştay Kanunu 2015 yılından farklı olarak neler getirecek sorusunu yanıtlamak yerinde olacaktır.

Danıştay Kanunu 2015 Yılından Farklı Olarak Neler Getirecek?

Öncelikle, Danıştay Kanunu 2015 yılından farklı olarak neler getirecek sorusuna en güzel cevap hem Danıştay'ın üye yapısında hem de Danıştay'ın kurumsal yapısında köklü değişiklikler yapıldığıdır. Peki nedir bu köklü değişiklikler? İlk olarak, Danıştay'ın Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Danıştay Başkanvekili ve Danıştay Daire Başkanı dışındaki üyelerinin üyelikleri sona erecek. Buna ek olarak, Yeni Danıştay Kanunu ile birlikte Danıştay'ın üye yapısı ile ilgili bir başka değişiklik ise Danıştay'ın kadro sayısının 116 olarak belirlenmesidir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus 116 olan kadro sayısına görevi devam eden üyelerin de dahil edildiğidir. Bununla beraber, Yeni Danıştay Kanunu ile birlikte Danıştay'ın üye yapısında yapılan bir diğer değişiklik ise kanun çerçevesinde seçilecek olan üyelerin önümüzdeki 12 yıl boyunca görev yapacak olmalarıdır. Ayrıca, Yeni Danıştay Kanunu seçilen bir üyenin bir daha seçilemeyeceğini hükme bağlamıştır. Buna ek olarak, yukarıda da bahsettiğimiz gibi Danıştay Başkanı ya da Danıştay Başsavcısı seçilebilmek için 4 yıl boyunca Danıştay üyeliği yapmış olma şartı 6 yıla çıkarılmıştır. Ve son olarak, Yeni Danıştay Kanunu'nun Danıştay'ın kurumsal yapısında yapmış olduğu önemli bir değişiklik ise hiç şüphesiz Danıştay'ın 17 olan daire sayısının 10'a düşürülmesidir. Danıştay Kanunu 2015 yılından farklı olarak neler getirecek sorusunu cevapladıktan sonra bir başka merak edilen soru olan Yeni Danıştay Kanunu değişikliği mevcut Danıştay üyelerini nasıl etkileyecek sorusunu yanıtlamak uygun olacaktır.

Yeni Danıştay Kanunu Değişikliği Mevcut Danıştay Üyelerini Nasıl Etkileyecek?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi Yeni Danıştay Kanunu, Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Danıştay Başkanvekili ve Danıştay Daire Başkanı dışındaki tüm mevcut Danıştay üyelerinin üyeliklerini sona erdirmektedir. Görevi bu kanunla sona ermiş olan mevcut Danıştay üyelerinden HSYK tarafından atanmış olanların yerine yine HSYK tarafından, Cumhurbaşkanınca atanmış olanların yerine ise yine Cumhurbaşkanınca yeni atamalar yapılacaktır. Ve bu atamalar sonucunda atanan yeni üyeler 12 yıl süreyle görev yapacaklardır. Kısaca, Danıştay Kanunu değişikliği mevcut Danıştay üyelerini nasıl etkileyecek sorusunun cevabı Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Danıştay Başkanvekili ve Danıştay Daire Başkanı dışındaki tüm mevcut Danıştay üyelerinin üyeliklerinin sona ereceği şeklinde olacaktır. Yeni Danıştay Kanunu değişikliği mevcut Danıştay üyelerini nasıl etkileyecek sorusunu yanıtladıktan sonra Danıştay Kanunu 2014 yılında neden değiştirilmedi sorusunu cevaplamak yerinde olacaktır.

Danıştay Kanunu 2014 Yılında Neden Değiştirilmedi?

Danıştay Kanunu 2014 yılında neden değiştirilmedi sorusuna cevap verebilmek için yakın geçmişi hatırlamakta fayda var. Hatırlanacağı üzere o dönem gerek medyada gerek mecliste yüksek yargının yeniden şekillendirilmesi dolayısıyla Danıştay ve Yargıtay'ın yapılarının radikal bir biçimde değiştirilmesi konuları oldukça sert bir biçimde tartışılıyordu. Ve bu şiddetli tartışmaların bir neticesi olarak da hem kamuoyunda hem de medyada Danıştay'ın yapısının yeni çıkarılacak olan bir Danıştay Kanunu aracılığıyla radikal bir biçimde değiştirileceği kanısı hakimdi. Ancak, o dönem gerek gündemin çok yoğun olması gerek seçim ortamı nedeniyle oluşan gerilim, yasama organının Danıştay'ı köklü bir şekilde değiştirmesi beklenen bir Yeni Danıştay Kanunu hazırlamasına engel olmuştur. Bütün bu sebeplerle, 2014 yılından bu yana devam eden Yeni Danıştay Kanunu tartışmaları 2016 yılına kadar devam etmiştir ve nihayet 2016 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yaptığı düzenleme ile beraber Yeni Danıştay Kanunu yasalaşmıştır. Danıştay Kanunu 2014 yılında neden değiştirilmedi sorusuna cevap verdikten sonra Danıştay kanunu 24. madde özelinde yapılması beklenen değişiklikler nelerdir sorusunu yanıtlamak oldukça faydalı olacaktır.

Danıştay Kanunu 24. Madde Özelinde Yapılması Beklenen Değişiklikler Nelerdir?

İlk olarak Yeni Danıştay Kanunu'nun 24. Maddesi ile ilgili olarak ilk bilinmesi gereken nokta bu maddenin Yargıtay ile ilgili yeni düzenlemeler getirdiğidir. Buna göre, yüksek yargıda yapılan düzenlemeler sonucunda Yargıtay'ın iş yükünün azaldığı görülmüş ve bu sebeple Yargıtay üyelerinin sayısı azaltılmıştır. Buna ek olarak, hakimlik teminatına da atıfta bulunulan 24. maddede kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Yargıtay Birinci Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, birinci başkanvekili, Cumhuriyet Başsavcıvekili ve daire başkanı olarak görev yapanların Yargıtay üyeliklerinin devam edeceği hükme bağlanmıştır. Buna ek olarak, Yargıtay kadro sayısı 300 olarak belirlenmiştir. Bununla beraber, yeni kanun sonrasında atanamayan Yargıtay üyelerinin HSYK tarafından yeni görevlerine atanacakları yine 24. madde ile hükme bağlanmıştır. Bunun yanında, Yeni Danıştay Kanunu çerçevesinde seçilen Yargıtay üyeleri de tıpkı Danıştay üyeleri gibi 12 yıl süre ile görev yapacakları belirtilmiştir. Bununla beraber, Yargıtay'ın daha önce 46 olan daire sayısı 24'e düşürülmüştür. Yargıtay'ın daire sayısındaki bu azaltma hiç şüphesiz Yargıtay'ın iş yükünün azalması sonucu üye sayısının azaltılması ile ilgili bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Danıştay Kanunu 24. Madde özelinde yapılması beklenen değişiklikler nelerdir sorusunu yanıtladıktan sonra Yargıtay'ın değişen yapısının bir sonucu olarak ortaya çıkan Yargıtay'da kaç daire vardır ve Yargıtay'da daire sayısı değişti mi sorularını cevaplamak oldukça faydalı olacaktır.

Yargıtay'da Kaç Daire Vardır?

Yüksek yargıyı yeniden şekillendirmesi beklenen ve medyada Yeni Danıştay Kanunu adı ile anılan yeni düzenlemenin bir sonucu olarak Danıştay'da olduğu gibi Yargıtay'da da bir çok yapısal değişiklik göze çarpmaktadır. Bu değişikliklerin bir sonucu olarak da Yargıtay'ın daire sayısı değişti mi, Yargıtay'da kaç daire vardır gibi sorular kamuoyunda sık sık sorulan sorular arasında yerlerini almıştır. İlk olarak, Yargıtay'ın daire sayısı değişti mi sorusuna verilmesi gereken cevap evet olacaktır. Yeni Danıştay Kanunu çerçevesinde yapılan düzenlemeler Danıştay'da olduğu gibi Yargıtay'da da bir çok köklü değişikliğin kapısını aralamıştır. Buradan hareketle, yeni düzenlemeler sonucunda iş yükü azaltılan Yargıtay'ın üye sayısı azaltılmış ve buna bağlı olarak da daire sayısı da 46'dan 24'e düşürülmüştür.