Yeni Yargı Paketi Neleri Kapsıyor

Son zamanlarda gerek siyaset gerek hukuk çevrelerinde en çok tartışma yaratan medyada kendisine sıkça yer bulan yeni yargı paketi yürürlüğe girdi. Vergi borçlarının affı, denetimli serbestlik konusunda esneklik gibi spekülasyonlar sebebiyle kamuoyunda beklenti yaratan yargı paketi bu beklentileri boşa çıkararak daha çok idari ve yargı alanlarına yeni düzenlemeler getirdi. Yeni Yargı reformu medyada sık sık dillendirildiği için kamuoyunda yeni yargı paketi ne zaman çıkacak ve neleri kapsayacak şeklinde soruların sorulmasına neden oldu. Yeni yargı paketinde neler var neler yok yeni yargı paketinde af var mı gibi sorulardan önce yeni yargı paketi neleri kapsıyor hangi alanlara ağırlık veriyor şeklinde incelemek daha faydalı olacaktır. 

Özel Yetkili Mahkemelerin Kaldırılması

       Öncelikle yargı paketinde mahkemelere ilişkin önemli değişiklik olarak özel yetkili Ağır Ceza mahkemelerinin kaldırılması gösterilebilir. Paket hem halihazırda görevlerine devam eden Ağır Ceza mahkemelerinin hem de terörle mücadele kapsamında görevlendirilmiş olan Ağır Ceza mahkemelerinin kaldırılmasını öngörmektedir. Yeni yargı paketi uyarınca adı geçen kurumlarda görev yapan hakimler ve Cumhuriyet savcıları, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından uygun görülecek kurumlara atanacaklardır. Buradan hareketle, birçok tartışmaya sebep olan özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin kaldırılarak bu tartışmaların ve kamuoyundaki soru işaretlerinin ortadan kaldırılmak hedeflendiği söylenebilir. Bunun yanında, bu değişikliğin bir yetki devri teşkil ettiği de söylenebilir. Çünkü özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin mevcut yetkileri ''normal'' ağır ceza mahkemelerine devredilmektedir. Ağır ceza mahkemelerine verilen bir diğer kilit görev ise gizli soruşturmacı görevlendirmek olarak dikkat çekmektedir. Buna göre gizli soruşturmacı görevlendirebilmek için öncelikle somut delil şartı aranacak. Somut delil olması durumunda da gizli soruşturmacı atanmasına Ağır Ceza Mahkemeleri oy birliği ile karar verebilecek. Burada savcının gizli soruşturmacı görevlendirebilme yetkisinin Ağır Ceza Mahkemelerine devri söz konusudur. Bu yetki devrindeki amacın da iddia makamı ile savunma makamı arasındaki mevcut dengesizliğin giderilmesi olarak düşünülebilir. Buna karşın savunma makamının da bir takım yetkileri belli durumlarda kısıtlanmıştır.

Avukatların Dosya İnceleme Yetkisi

         Yeni yargı reformu bazı durumlarda avukatların dosya incelemesi yapabilme yetkisinin savcılar tarafından kısıtlanabilmesini öngörmektedir. Bu kısıtlamanın her ne kadar soruşturmanın amacının tehlikeye düşebileceği durumlarda uygulanması öngörülüyor olsa da çoğu hükmün yoruma açık olması gerçeği savunma makamının iddia makamı karşısında elinin zayıflayacağını açık ve net bir biçimde ortaya koymaktadır. Öte yandan yargı paketi bu kısıtlamanın keyfi bir uygulamaya dönüşmesini önlemek amacıyla bu kısıtlamanın sadece belli suçlara karşı uygulanabilmesini öngörmektedir: Devletin güvenliğine karşı suçlar, çocukların cinsel istismarı, kasten öldürme, cinsel saldırı, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, Anayasal düzene karşı ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet suçlarına karşı suçlar, casusluk, zimmet, silah kaçakçılığı, kaçakçılıkla mücadele kapsamındaki suçlar. Bunun yanında, herkesin savunma hakkı vardır ilkesinden yola çıkılarak savunma makamının dolayısıyla sanıkların da bir takım haklarının korunması gözetilerek bu kısıtlama uygulamasının kapsamı sınırlandırılmıştır. Buna göre yakalanan kişinin ya da şüphelinin ifadesi ve bilirkişi raporları bu kısıtlamanın tamamen dışında tutulmuştur.

El Koymanın Kapsamı Genişletiliyor

           Halihazırda silahlı örgüt kurmak veya örgüte silah sağlama suçlarından taşınmazlara, haklara ve alacaklara el konulabilirken yeni yargı reformu ile birlikte Anayasayı ihlal, yasama organına karşı suç, hükümete karşı suç, hükümete karşı silahlı isyan, silahlı örgüt, silah sağlama ve suç için anlaşma suçlarında da el koyma kararı verilebilecek. İşlenmiş bir suç sonrasında gerek soruşturma aşamasında gerek kovuşturma aşamasında somut delillere dayanan  kuvvetli şüphenin olması durumunda eğer başka bir yolla delil elde edilmesi mümkün değilse Ağır Ceza Mahkemesinin ya da savcının kararıyla şüphelinin veya sanığın iletişimi dinlenebilecek, kayıt altına alınabilecek hatta sinyal bilgileri dahi değerlendirilebilecek ancak tespit edilemeyecek.