27 Kasım 2016 Pazar

Hırsızlık Suçu ve Cezası

Belki de insanlık tarihi kadar eski olan ve denenen çeşitli yaptırımlara rağmen bir türlü önü alınamayan teknolojinin ilerlemesi ile beraber yeni haber kaynakları sayesinde daha çok vakıadan haberimiz olan hırsızlık suçu günümüzde en yaygın suç tiplerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Hırsızlık suçu kısaca başkasına ait bir malı malikinin rızası ve haberi olmaksızın elde etme fiilidir. Hırsızlık suçu son derece yaygın bir suç çeşidi olması sebebiyle bu suç ile ilgili olarak birçok soruya muhatap olmaktayız. Bu açıdan bakıldığı zaman gerek hırsızlık suçunu ve kanundaki yerini daha iyi açıklamak gerek bu suç ile ilgili soru işaretlerini gidermek adına karşımıza çıkan sık soruları tek tek yanıtlamak oldukça yararlı olacaktır. Soruları yanıtlamaya başlamadan önce bu soruları kısaca ele alırsak: Hırsızlık suçu nedir nitelikli hırsızlık nedir hırsızlık cezası kaç yıl hırsızlık suçu para cezasına çevrilmesi nasıl olur hırsızlık suçu şikayete bağlı mı ilk hırsızlık suçunun cezası nedir hırsızlık suçu zamanaşımı süresi nedir hırsızlık suçu cezası 2015 yılında değişti mi hırsızlık suçu cezası 2016 yılında değişti mi hırsızlık suçu TCK 141 içinde nasıl tanımlanır hırsızlık suçu TCK 142 içinde nasıl tanımlanır

Hırsızlık Suçu Nedir 

Hırsızlık Suçu nedir sorusuna verilecek en net cevap hiç şüphesiz başkasına ait olan bir malın sahibinin rızası olmaksızın elde etme eylemidir şeklinde olacaktır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus hırsızlık suçunun gasp suçu ile karıştırılmaması gerektiğidir. Gasp suçu ile hırsızlık suçu arasındaki temel farklar gasp suçunda cebir tehdit gibi unsurların olması ve mağdurun suç anında suçtan yani gasp fiilin den haberdar olmasıdır. Hırsızlık suçunda ise cebir ve tehdit gibi unsurlar olmadığı gibi mağdurun suç anında suçtan haberdar olması durumu söz konusu değildir. Hırsızlık Suçu nedir sorusuna bir de Türk Ceza Kanunu'nu esas alarak cevap vermek gerekirse hırsızlık suçunun nitelikli hali ve nitelikli olmayan basit hali olarak iki kısma ayırmak oldukça yerinde olacaktır. İlk olarak, hırsızlık suçunun basit halimi tanımlarsak sahibinin rızası olmaksızın bir taşınır malı kendisine ya da bir başkasına çıkar sağlamak amacıyla alma eylemi şeklinde bir tanım ortaya çıkacaktır. Bir de hırsızlık suçunun nitelikli hali vardır.

Nitelikli Hırsızlık Nedir

Nitelikli hırsızlık nedir sorusuna verilecek en net cevap hiç kuşkusuz mevcut hırsızlık suçuna yani başkasına ait bir taşınır eşyayı sahibinin rızası olmaksızın alma eylemine ek olarak bazı hallerin de mevcut olması gerekmektedir. Bu nitelikli hallerin en başında hiç şüphesiz gece işlenen hırsızlık suçu gelmektedir. Yani hırsızlık suçunun gece işlenmesi kanun koyucu tarafından failin gece karanlığından yararlanması olarak yorumlanıp bir nitelikli hal gerekçesi olarak ortaya koyulmuştur. Hırsızlık sucunun gece işlenmesi halinde verilecek olan ceza 3'te 1 oranında arttırılır. hırsızlık suçunun başka nitelikli halleri de mevcuttur. Bu halleri kısaca belirtmek gerekirse hırsızlık suçunun kamu malına karşı olarak, muhafaza altına alınmış bir eşyaya karşı olarak, toplu ulaşım araçları içinde ya da bunların duraklarda bulunan bir eşyaya karşı olarak, afet veya felaketin zararın azaltmaya yönelik tahsis edilmiş olan bir eşyaya karşı olarak, kullanımlarını doğası gereği açıkta bırakılmış olan eşyalara karşı olarak, elektrik enerjisine karşı olarak işlenmesi durumunda hırsızlık suçunun nitelikli halinden bahsedilir. Bu nitelikli hallerde 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.  Ancak hırsızlık suçunun nitelikli halleri bunlarla sınırlı değildir. Bunlara ek olarak, hırsızlık suçunun kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından ya da ölmesinden faydalanarak, elde veya üstte bulunan eşyayı gizlice alarak, doğal afetin ya da herhangi bir sosyal karışıklığın getirdiği ortamdan faydalanarak, herhangi bir aletle kilit açarak, bilişim sistemlerini kullanarak, sahte resmi sıfat kullanarak, büyükbaş ya da küçükbaş hayvanları alarak, işlenmesi halinde de hırsızlık suçunun nitelikli halinden bahsedilir. Bu nitelikli hallerde ise 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası söz konusudur. Bu nitelikli hallere ek olarak hırsızlık suçunun katı ya da sıvı haldeki enerji dağıtım tesislerine karşı olarak işlenmesi de hırsızlık suçunun bir başka nitelikli hali olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nitelikli halin herhangi bir örgüt ile bağlantılı olarak işlenmesi hâlinde 15 yıla kadar hapis ve 10000 güne kadar adlî para cezası söz konusu olur. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus hırsızlık suçunun nitelikli halinin ortaya çıkabilmesi için kanunda sayılan bütün nitelikli hallerin oluşmasının gerekmediği gerçeğidir. Örneğin, bir kişi malını koruyamayacak durumda olan birisinin malını çalarsa ancak bu fiili kilit açmadan yaparsa yine de hırsızlık suçunun nitelikli halinden bahsedilir. Başka bir deyişle, hırsızlık suçunun nitelikli halinden bahsedebilmek için nitelikli hallerde birisinin gerçekleşmiş olması yeterlidir. 

Hırsızlık Cezası Kaç Yıl 

Hırsızlık cezası kaç yıl sorusuna verilecek net bir cevap bulunmamaktadır. Bu soruya hırsızlık suçunun basit hali ve nitelikli halini ayırmak suretiyle cevap vermek oldukça faydalı olacaktır. Öncelikle, hırsızlık suçunun basit hali için 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.

Bununla beraber, hırsızlık suçunun nitelikli hali söz konusu olduğunda da farklı cezai yaptırımlar karşımıza çıkmaktadır. Şöyle ki, hırsızlık suçunun nitelikli hallerinden olan kamu kurum veya kuruluşuna ait bir eşyanın çalınması, muhafaza altına alınmış olan bir eşyanın çalınması, toplu taşımada ya da bunların dudaklarında bulunan bir eşyanın çalınması, bir afet ya da bir felaketin önlenmesi amacıyla tahsis edilen bir malın çalınması, kullanımları gereği açıkta bırakılan bir malın çalınması, elektrik enerjisinin çalınması durumlarında 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir.

Bu duruma ek olarak, hırsızlık suçunun kişinin ölmesinden ya da malını koruyamayacak durumda olmasından yararlanmak suretiyle, elde taşınan ya da üstte bulunan eşyanın gizlice alınması suretiyle, doğal bir afetin ya da sosyal bir olayın beraberinde getirdiği kargaşa ortamından faydalanmak suretiyle, kilit açmak suretiyle, bilişim sistemlerinden faydalanmak suretiyle, sahte resmi sıfat tan yararlanmak suretiyle, büyükbaş ya da küçükbaş bir hayvanı kaçırmak suretiyle işlenmesi durumunda 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası verilir. 

Hırsızlık Suçu Para Cezasına Çevrilmesi

Hırsızlık Suçu para cezasına çevrilmesi nasıl olur sorusuna cevap vermek gerekirse Türk Ceza kanunu'na göre 1 yıl ve 1 yılın altındaki suçların para cezasına çevrilmesi mümkündür. Ancak 1 yılın üstündeki hapis cezasının para cezasına çevrilmesi hiçbir şekilde mümkün değildir. Bu açıdan bakıldığı zaman hırsızlık suçunun basit halinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Buna göre failin 1 yıl hapis cezası alması durumunda hapis cezasının para cezasına çevrilmesi şartların da elvermesi ile mümkün  olabilmektedir. Hırsızlık suçunun nitelikli hallerinden ise 2 yıldan 5 yıla kadar ve 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezaları öngörüldüğü için hırsızlık suçu para cezasına çevrilmesi söz konusu değildir. 

Hırsızlık Suçu Şikayete Bağlı Mı

Hırsızlık suçu şikayete bağlı mı sorusuna verilecek en kısa ve en net cevap hayır şeklinde olacaktır. Nitelikli olsun basit olsun tüm hırsızlık suçları şikayete bağlı olmayan suçlar arasındadır. Bu suçların kovuşturması ve soruşturulması resen yapılır. 

Hırsızlık Suçu Zamanaşımı Süresi 

Hırsızlık Suçu zamanaşımı süresi nedir sorusuna verilecek en güzel cevap 8 yıl şeklinde olacaktır. Hırsızlık normalde şikayete bağlı olan bir suç olmasa da resmi makamların bilmesini mümkün olmadığı durumlarda şikayet etmek suretiyle soruşturulması ve kovuşturulması yapılabilen bir suç çeşididir. Bu şikayet süresi 8 yıllık dava zamanaşımı süresidir. Bir başka deyişle, hırsızlık suçunun 8 yıl içinde şikayet edilmesi gerekmektedir.

Hırsızlık Suçu Cezası 2015 Yılında Değişti Mi

Hırsızlık suçu cezası 2015 yılında değişti mi sorusuna verilecek en kısa ve en net cevap hayır şeklinde olacaktır. Özellikle 2015 yılının ortalarından itibaren yazılı ve görsel medyada sık sık dillendirilen genel af çıkacak yönündeki spekülasyonlar halkta ceza hukuku özelinde ciddi reformların yapılması hususunda beklentileri arttırdı. Tabii ki o dönem çeşitli suçlara ceza indirimleri ve denetimli serbestlik mekanizmasının genişletilmesi gibi adımlar atıldı. Ancak bu beklentileri karşılamaya yetmedi. O dönem genel af çıkmadığı gibi hırsızlık suçu cezası da değişmedi. 

Hırsızlık Suçu Cezası 2016 Yılında Değişti Mi

Hırsızlık suçu cezası 2016 yılında değişti mi sorusuna verilecek en net cevap hayır şeklinde olacaktır. Ancak 2016 yılında çıkarılan bir Kanun Hükmünde Kararname ile belli başlı suçlar haricindeki suçların faillerine denetimli serbestlik mekanizmasından yararlanabilme şansı tanındı. Böylece 38000 mahkumun salınması hedeflendi. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken husus bu Kanun Hükmünde Kararnamenin bir af niteliği taşımadığı sadece denetimli serbestlikten yararlanma fırsatı sunduğu gerçeğidir. Bu denetimli serbestlik kapsamı dışında kalan suçlar şu şekilde karşımıza çıkmaktadır: Kasten öldürme, altsoya, üstsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumunda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama veya neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticaret, devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken husus 1 Temmuz 2016 tarihine kadar işlenen suçların faillerinin bu denetimli serbestlik fırsatından yararlanabilecek olmasıdır. Yani 1 Temmuz 2016 tarihinden sonra adı geçen suçlar dışındaki suçların faillerinin bu denetimli serbestlik fırsatından yararlanabilmesi mümkün değildir. 

Hırsızlık Suçu TCK 141

Öncelikle, hırsızlık suçu TCK 141 içinde tanımlanmıştır. Buna göre zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden almak olarak tanımlanan hırsızlık suçunun basit hali için 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.  

Hırsızlık Suçu TCK 142

Hırsızlık suçu TCK 142 içinde de tanımlanmakta olup buradaki tanımlar hırsızlık suçu için nitelikli halleri belirtmektedir. Buna göre hırsızlık suçunun;
a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında,
b) Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında,
c) Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında,
d) Bir afet veya genel bir felâketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında,
e) Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında,
f) Elektrik enerjisi hakkında, 
İşlenmesi hâlinde, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. 
(2) Suçun; 
a) Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak,
b) Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,
c) Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak,
d) Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak suretiyle, 
e) Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle, 
f) Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı hâlde resmî sıfat takınarak, 
g) Barınak yerlerinde, sürüde veya açık yerlerde bulunan büyük veya küçük baş hayvan hakkında, 
İşlenmesi hâlinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Suçun, bu fıkranın (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranına kadar artırılır.
(3) Suçun, sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi hâlinde, ikinci fıkraya göre cezaya hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, onbeş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. 

2 yorum:

  1. Merhaba... uzun zamandır konuşmadığım arkadaşımdan 10 gün önce haber aldım hırsızlık yaptığını ve cezaevine gönderildiğini öğrendim. Şok oldum çünkü o böyle birseyi yapacak birisi değildi ve büyük ihtimal mecburiyetten yapmıştır. Bazı tartışmalar yüzünden evden ayrılmıştı, sanırım parasiz kaldığı için yapmış olabilir. ayrica o bir suriyeli bu onun ilk suçu. Sizce ne kadar ceza alır sanırım kimliği de yok.

    YanıtlaSil
  2. Slm benim arkadasim 2015 yilinda hirsizlik yapmis ama hapise girmemisti imza atiyordu ama gecen gun yakalayop cezaevine goturdunler sikayetde yok ortada ne kadar yatar acaba yoksa ilk mahkemede cikarmi cvp yaizn lurtfen

    YanıtlaSil